ذهن چیست
ذهن چیست و آیا ذهن همان عملکرد مغز است ؟!
ذهن، معمایی ناشناخته و یکی از پیچیدهترین و جذابترین موضوعات علمی و فلسفی است که هنوز هم بسیاری از ابعاد و رازهای آن ناشناخته ماندهاند. اما ذهن چیست و چگونه کار میکند؟ این سوالی است که بسیاری از دانشمندان، فیلسوفان، روانشناسان و حتی عامه مردم را به خود جذب کرده است. آیا ذهن همان مغز است یا چیزی فراتر از آن؟ آیا ذهن مادی است یا معنوی؟ آیا ذهن مستقل از بدن است یا وابسته به آن؟ آیا ذهن قابل اندازهگیری و تجزیه و تحلیل است یا خیر؟ اینها فقط برخی از سوالاتی هستند که درباره ذهن مطرح میشوند.
ماهیت ذهن چیست؟
برای پاسخ به این سوالات، لازم است ابتدا تعریفی از ذهن ارائه دهیم. اما این کار خود یک چالش بزرگ است، زیرا تعریف ذهن بستگی به دیدگاه و نظریهای دارد که از آن استفاده میکنیم. برای مثال، برخی از نظریهها ذهن را به عنوان یک ویژگی یا خاصیتی از مغز تلقی میکنند که با پردازش اطلاعات و ایجاد تجربههای شخصی مرتبط است. این نظریهها معمولا ذهن را مادی و قابل شناسایی با عملکرد مغز میدانند. اما برخی از نظریههای دیگر ذهن را بهعنوان یک موجودی متفاوت از مغز و بدن در نظر میگیرند که با آنها تعامل دارد. این نظریهها معمولا ذهن را معنوی و قابل جدایی از بدن میپندارند.
چرا تعدادی پالس الکتریکی در مغز اینگونه تجربه میشوند؟
هر دو دسته از این نظریهها دارای شواهد و استدلالهای خود هستند که نمیتوان آنها را به راحتی رد کرد و همچنین دارای مشکلات و ابهاماتی هستند که نمیتوان آنها را به راحتی حل کرد. برای مثال، نظریههای مادی در توضیح تجربههای شخصی و ذاتی ذهن مانند احساسات، خواستهها، خلاقیت و آگاهی با مشکل روبرو هستند. این تجربهها چگونه از فعالیتهای الکتریکی و شیمیایی مغز ناشی میشوند؟ آیا میتوان آنها را با اندازهگیری و مشاهده مغز مشخص کرد؟ آیا میتوان آنها را به دیگران منتقل یا تبدیل کرد؟ این سوالات هنوز پاسخ قاطعی ندارند. از طرف دیگر، نظریههای معنوی در توضیح رابطه و تعامل ذهن و بدن با مشکل روبرو هستند. این رابطه چگونه امکانپذیر است؟ آیا میتوان آن را با قوانین فیزیکی سازگار کرد؟ آیا میتوان آن را با آزمایش و مشاهده ثابت کرد؟ این سوالات هم هنوز قابل پاسخ با هیچ چیز نیستند.
بنابراین، میتوان گفت که ذهن هنوز یک معمای علمی و فلسفی است که نیاز به بررسی و تحقیق بیشتر دارد. شاید روزی بتوانیم به درک کامل و دقیق ذهن برسیم و چیستی و چگونگی آن را بشناسیم. اما تا آن روز، میتوانیم از ذهن خود به عنوان یک هدیه و یک قدرت استفاده کنیم و آن را با تمرین و توجه بهبود ببخشیم. ذهن ابزاری است که میتواند ما را به سمت موفقیت و شادی هدایت کند یا ما را به سمت شکست و ناراحتی بکشاند. بنابراین، باید آن را به خوبی مراقبت و مدیریت کنیم.
دیدگاه نویسنده:
در پاسخ به این سوال که ذهن چیست، من معتقدم ذهن یک ماهیت غیر مادی است و از جنس شعور و اطلاعات است. مسئله دشوار خودآگاهی به این موضوع میپردازد که اگر با نگاه عصب شناسی (نوروساینس) به موضوع نگاه کنیم همه تجربیات ما تنها پالسهایی الکتریکی است که در سطح مغز شکل میگیرد اما سوال اصلی این است که چرا این پالسها چنین تجربه ای را ایجاد میکند ؟ چه کسی این تجربیات را در پشت این پالسها و افکار و احساسات نظاره میکند و به آن آگاه است ؟ من نام آن را آگاهی(Consciousness) میگذارم.
درباره فرزاد رزاقی
فرزاد رزاقی، محقق و مدرس مهارتهای ذهنی و توسعه فردی، لایف کوچ، برنامه نویس و متخصص فناوری اطلاعات، متولد ۱۳۶۱ در تهران است. فعالیت او در زمینه برنامه نویسی رابط کاربری ذهنی و کنترل نرم افزار از طریق افکار او را به مسیر مطالعه در مسیر نوروساینس و ذهن کشاند. او از سال (۱۳۹۱) تا کنون در زمینه فوق و مهارتهای ذهنی مطالعه و تحقیق میکند و معتقد است موفقیت انسان و جهان آینده در گرو یادگیری مهارت های ذهنی است.او تحصیلات تکمیلی خود را در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در رشته دکترای مدیریت کسب و کار DBA در گرایش استراتژی به پایان رسانده است.
نوشته های بیشتر از فرزاد رزاقی
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.